Ep.1/ Hoofdletter T en kleine letter t trauma
In plaats van te vragen “Wat is er mis met je?”, zouden we kunnen vragen “Wat is er met je gebeurd?”
“Trauma” komt van het Griekse woord dat “wond” betekent. Het is een innerlijk wond of breuk die ontstaat als reactie op een bepaalde gebeurtenis. Het probleem in onze samenleving is dat men bij het woord trauma direct aan een grote verschrikkelijke gebeurtenis denkt. Ikzelf dacht ook altijd dat dit de enige vorm van trauma was. In de hedendaagse samenleving wordt de complexe vorm van trauma namelijk nauwelijks besproken. Gabor Maté onderscheidt in zijn boek ‘De Mythe van Normaal’ twee soorten trauma:
Hoofdletter T Trauma
Een grote heftige gebeurtenis zoals een auto-ongeluk, een orkaan of een verkrachting. Dit leidt tot PTSS en heeft de volgende kenmerken:
Flashbacks, nachtmerries, herinneringen
Het vermijden van plaatsen of gebeurtenissen die je aan het trauma herinneren; of vermijden om erover te praten
Problemen met slapen of concentreren
Hyperwaakzaamheid
Stemmingswisselingen, depressie en angst
Triggers - resulteert in het activeren van het stressrespons-systeem, vechten of vluchten, ontregelde emoties, schrikreactie
Kleine t trauma
Hierbij gaat het er niet per se om dat er slechte dingen gebeurd zijn, maar dat er bepaalde goede dingen in je jeugd niet gebeurd zijn. Denk hierbij aan het vervullen van emotionele behoeften, afstemming op het kind, niet gezien of geaccepteerd worden, zelfs door liefhebbende goed bedoelende ouders. Kleine t trauma, ook wel Complex Trauma genoemd, vereist geen heftig leed of ongeluk zoals hierboven genoemd, maar kan wel leiden tot ontkoppeling van het zelf, dat ontstaat als gevolg van het niet vervullen van kernbehoeften. Verschillende uiteenlopende kenmerken:
Problemen met het gevoel van eigenwaarde, depressie, angst, borderline, ADHD, woedeproblemen, vertrouwensproblemen, autoriteitsproblemen, controleproblemen
Het dragen van maskers, niet weten wie je bent, perfectionisme, people pleasen, moeite hebben met ‘nee’ zeggen, moeite hebben met grenzen stellen, manipuleren
Verlangen naar intimiteit, maar er bang voor zijn, waarde verkrijgen door te ‘doen’ i.p.v. te ‘zijn’, overgevoeligheid voor gebrek aan respect, overgevoeligheid voor kritiek, negatief en kritisch zijn op jezelf
Impulsief zijn, dissociëren, problemen met het reguleren van emoties, emoties opkroppen, constante behoefte aan afleiding, niet goed kunnen omgaan met stress, dingen starten maar niet afmaken
Angst voor verandering, angst voor het onbekende, angst om in de steek gelaten te worden, angst om te falen, angst voor conflicten, angst om anderen tot last te zijn, zelfsabotage van succes
Of we het ons nu realiseren of niet, het is onze verwonding, of de manier waarop we ermee omgaan, dat een groot deel van ons gedrag, onze sociale gewoonten en ons denken over onszelf en de wereld bepaalt.
Trauma heeft een breed spectrum, van mild tot ernstig. 75% van de Westerse wereld heeft hiermee te maken, zonder dat ze het door hebben
Het is dan ook verstandig dat we ons afvragen waar we binnen dat spectrum passen, in plaats van te denken dat we helemaal geen complex trauma hebben omdat we niet aan de uiterste kant van het spectrum vallen.
Ep.1/
Hoofdletter T en kleine letter t trauma
Kleine t trauma, is bijna universeel in onze cultuur, maar wordt zelden erkend of begrepen
Complex Trauma brengt langdurige negatieve gevolgen met zich mee die kunnen voortvloeien uit schijnbaar onbeduidende gebeurtenissen. Hoog sensitieve of gevoelige kinderen raken gemakkelijker “gewond” door dit soort trauma.
Zoals genoemd gaat het niet alleen over het gebeuren van slechte dingen, het gaat ook over het uitblijven van goede dingen. Het trauma komt voort uit verwaarlozing; het onvermogen om consequent aan behoeften te voldoen als gevolg van emotioneel onbeschikbaarheid, workaholics, ouders die zelf te maken hebben met psychische problemen, chronische ziektes, ouders zonder de middelen om goed op te kunnen voeden etc.
Complex Trauma ontstaat wanneer er niet aan een behoefte wordt voldaan, maar het kind er niet in slaagt dit probleem zelf op te lossen. Dit veroorzaakt emotionele pijn en vereist dat het kind zich aanpast om alsnog in de behoefte te voorzien. Als er nog steeds niet aan de behoefte is voldaan, gaat het kind over op vechten, vluchten, bevriezen, of “faken”.
Er ontstaat kleine t trauma wanneer een kind in een omgeving opgroeit waar het zich niet veilig voelt en niet volledig kan ontspannen. Alsof ze er alleen voorstaan om de wereld aan te kunnen. Ze lopen op eieren en zijn altijd op hun hoede; ze kunnen niemand anders dan zichzelf vertrouwen voor hun veiligheid. Trauma ontstaat als we ons niet gezien, begrepen of verbonden voelen.
Door kennis op te doen over dit onderwerp ging er een wereld voor me open. Ik heb veel seminars gevolgd van Tim Fletcher over dit onderwerp en me ingelezen in de theorie van Gabor Maté. Het verklaarde een hoop van mijn onbewuste patronen. Je bent al gauw geneigd om achteruit te kijken en te denken ‘Nou ik mag toch echt niet klagen over mijn leven? Ik heb toch lieve ouders? Ik heb toch niks ergs meegemaakt?’. Met deze theorie kwam ik erachter dat dit dus niet hoeft om toch bepaalde overlevingsstrategieën aan te nemen die op latere leeftijd meer schade brengen dan goed doen. In de volgende blogs zal ik meer theorie delen om inzicht te geven. Want als iets bewust is, kun je het aanpakken.
